مزایای نصب راپچر دیسک‌ همراه شیرهای اطمینان

   مزایای نصب راپچر دیسک‌ همراه شیرهای اطمینان (PRV)

در حالی که تخلیه فشار یک عنصر ضروری درصنایع مختلف است، شیرهای اطمینان  ( Pressure Relief Valave)  یا سیفتی ولو ها (Pressur Safety Valve) تنها دستگاه‌های محافظ در برابر خطرات ناشی از فشار نیستند و همیشه راپچردیسک ها را بعنوان رقیب و همراه خود می بینند.

راپچر دیسک‌ها دستگاه‌های تخلیه فشار غیربازگشتی هستند که برای تخلیه فشار طراحی شده‌اند و با رسیدن به فشار تنظیم‌شده، منفجر می‌شوند. پس از انفجار، غشای دیسک باز می‌ماند و به این ترتیب فشار به‌طور کامل از سیستم تخلیه می‌شود و این تجهیز بعد از عمل کردن باید جایگزین گردد.

راپچر دیسک‌ها و شیرهای اطمینان می‌توانند به‌صورت مستقل به‌عنوان منبع اصلی تخلیه فشار استفاده شوند؛ با این حال، استفاده از ترکیب این دو اغلب بهترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین راه‌حل را ارائه می‌دهد

   مهمترین مزایا

۱. کاهش هزینه‌های خرید شیرهای مقاوم به خوردگی:
با توجه به مواد فرآیندی، شیرهای اطمینان نیاز دارند که از موادی ساخته شوند که در برابر خوردگی مقاوم باشند. این مواد گران‌قیمت نه تنها برای بدنه PRV، بلکه برای اجزای داخلی آن مانند فنر، پاپت، نشیمن‌گاه، پیچ‌ها، اورینگ‌ها و واشرها نیز لازم هستند، شیرهای ساخته‌شده از مواد خاص علاوه بر هزینه‌ بالا، زمان تحویل طولانی دارند و در صورت خوردگی اجزای آن، هزینه تعویض قطعات و توقف فرآیند افزایش می‌یابد. نصب یک راپچر دیسک سازگار با مواد فرآیندی در بالادست PRV می‌تواند شیر اطمینان را از این محیط‌های خورنده محافظت کند و تنها در شرایط فشار بیش از حد، شیر اطمینان در معرض محیط فرآیندی قرار می‌گیرد. این ترکیب به‌کارگیری PRVهای استاندارد و کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را امکان‌پذیر می‌کند.

۲. امکان تست در محل و کاهش زمان توقف:
انجام تست‌های دوره‌ای روی شیرهای اطمینان مطابق استانداردهای ASME، API و EN ضروری است، که معمولاً به خارج کردن PRV از سیستم نیاز دارد. این فرآیند به ویژه در پروژه‌های بزرگ، زمان‌بر و پرهزینه است. استفاده از راپچر دیسک‌های بالادستی این امکان را فراهم می‌کند که تست‌ها بدون جداسازی شیر اطمینان انجام شود. به این ترتیب، فشار از طریق هوای فشرده بین راپچر دیسک و PRV اعمال و نظارت می‌شود و بدون جداسازی PRV، عملکرد آن با مقدار اسمی‌اش مقایسه می‌شود.

۳. جلوگیری از نشت و انتشار گازها:
برای دستیابی به آب‌بندی کامل، بسیاری از شیرهای اطمینان به سطوح آب‌بندی خاصی نیاز دارند که می‌تواند به مرور باعث نشتی شود، به‌ویژه با نزدیک شدن فشار عملیاتی به فشار تنظیم‌شده شیر. طبق استاندارد API 527، میزان نشت حداکثر ۱.۵ فوت مکعب استاندارد برای PRV های فلزی قابل قبول است. در مواقعی که این میزان نشت از نظر ایمنی یا محیط زیست غیرقابل‌قبول است، راپچر دیسک‌ها که در بالادست PRV نصب می‌شوند، می‌توانند با ایجاد آب‌بندی کامل، نشت و انتشار گاز را تا ۱۰۰ درصد کاهش دهند و از نشت شیر اطمینان جلوگیری کنند.

 

نکات مهم در نصب راپچر دیسک‌ کاراجت  به صورت ترکیبی با شیرهای اطمینان (PRV or PSV)

1- مطابق استاندارد ASME Sec IIIV UG-132(a)(4)(a)، فشار ترکیدگی مشخص‌شده روی راپچر دیسک باید بین 90٪ تا 100٪ فشار تنظیمی  شیر اطمینان (PRV) باشد. با این حال، استاندارد EN ISO 4126-3 در بند 7.2 بیان می‌کند که "حداکثر فشار ترکیدگی نباید از 110٪ فشار تنظیمی یا فشار سنج 0.1 بار، هرکدام که بیشتر باشد، فراتر رود..." همچنین "حداقل فشار ترکیدگی نباید کمتر از 90٪ فشار تنظیمی ولو اطمینان باشد."

اگرچه این دو استاندارد تفاوت‌های جزئی دارند، اما راهنمای اصلی آن‌ها یکسان است. تعیین فشار ترکیدگی اسمی راپچر دیسک و فشار تنظیمی شیر اطمینان (بدون در نظر گرفتن تلرانس‌ها) مطابق با هر دو استاندارد بوده و اجرای آن نیز نسبتاً ساده است.

2- رپچردیسک‌های مورد استفاده بهمراه شیر های اطمینان به گونه‌ای طراحی شده‌اند که دارای یک "ویژگی بازشونده" هستند.

این ویژگی ممکن است توسط خط شکاف، لیزر یا روش‌های دیگری ایجاد شود که به دیسک کمک می‌کند تا بدون تکه‌شدن و در مسیر از پیش تعیین‌شده باز شود زیرا در صورت تکه تکه شدن دیافراگم رپچر دیسک قطعات جداشده ممکن است دهانه ولو  را مسدود کرده یا از بسته‌شدن مجدد ولو جلوگیری کنند. لذا استفاده از این نوع رپچر دیسک در جوار شیر های اطمینان الزامی است.

در نهایت، با توجه به ویژگی‌های فنی این نوع سیستم‌ها، باید دقت بسیاری در انتخاب راپچر دیسک مناسب به خرج داده شود،  به همین دلیل انتخاب یک شریک تولیدکننده‌ی مناسب برای راپچر دیسک بسیار حائز اهمیت است.

یک راپچر دیسک قابل‌اعتماد باید تضمین کند که دقیقاً در لحظه تعیین‌شده و با تحمل تلرانس ترکیدگی مناسب فعال می‌شود، فشار کامل سیستم را بدون افت کیفیت تحمل می‌کند (نسبت عملیاتی)، و قادر به تحمل تکرارهای متعدد فرایندهای تولید است.

همچنین بخوانید :

راپچردیسک چیست؟ کاربرد راپچردیسک ها در صنایع مختلف چگونه است ؟

کاربرد راپچردیسک ها در صنایع پتروشیمی؟

نحوه عملکرد راپچر‌دیسک

---------------------------------------------------------------

درباره نویسنده:

   علی برات زاده 

    کارشناس فنی بازرگانی کاراجت 

    مهندس مواد و متالورژی صنعتی